Sizlere, gıda üreticileri ile tüketicileri doğrudan buluşturmayı amaçlayan, dünyanın ilk merkezsiz küresel platformu INS Ecosystem ile tanıştırmak istiyorum. Platform; bütün ezberleri bozarak, milyarlarca dolarlık gıda perakendeciliği sektörüne yeni bir soluk getirmeyi hedefliyor.

Türkiye üzerinden konuyu biraz daha açmamız gerekirse, çiftçi tarafından üretilen bir domatesin fiyatı 0.50 kuruş iken, aynı ürünü marketten satın almak istediğinizde 5 lira vermeniz gerekebiliyor. İşte bu aradaki 4,5 liralık maliyetin tamamı aracılar tarafından kazanılıyor. Peki INS bu kuralı nasıl değiştirecek? Merkezi olmayan yani sahibinin kimse olmadığı bir hal hayal edin. Bir çiftçi olarak siz buraya domatesinizi getirip belirli kampanya, promosyon ya da direk olarak ürün satışı şeklinde ilan girişi yapacaksınız. Müşteri ise gelerek direk bu siteden ürününüzü satın alabilecek, INS Token tarafından gerçekleştirilecek olan bu alışverişten, satan taraf da, alan taraf da memnun ayrılacaklar.

INS Ekosistemin ana amacı, üreticiler ile satıcılar arasındaki kopmuş bağı INS aracılığı ile sıkı sıkıya bağlamaktır. Gelişmiş ülkelerin birçoğunda ticaret ağı pazarın %75‘ini kapsamaktadır. Perakende zincirleri ile çalışan imalatçılar maalesef herhangi bir üstünlük sağlayamadıkları için söylenen tüm şartları koşulsuz olarak kabul etmektedirler. Bu eşitsiz ortamda yapılan anlaşmalar da genellikle imalatçıların aleyhinde gerçekleşir. Üreticiler hiç bir şekilde müşteriyi bilmez, ulaşamaz, onlardan geri dönüş alamazlar. Bu da ürünün gelişememesine ve aracılar yüzünden de pahalanmasına neden olur.

INS Ekosistemi ise bu soruna çözüm olarak doğmuştur. Bu sistem sayesinde; alıcılar, perakendeciler ya da toptancılar olsun, aracı olmadan doğrudan satın almak istediklerini marka bağımsız olarak seçebilecekler. Online satın alımlar, normal mağazalardan daha ucuz olan bir web sitesi uygulaması vasıtasıyla hızlı ve rahat bir şekilde gerçekleştirilebilecek. Ayrıca yine üreticiler; fiyatlandırma, mallarının etkili bir şekilde reklamı ve müşteriler ile doğrudan etkileşimde bulunmaları gibi birçok özelliğe sahip olacaklar.

Bundan iki yıl önce Delivery Hero‘ya satılan yemeksepeti’ne dün sabah saatlerinden başlayarak, gecenin geç saatlerine kadar erişim sağlanamadı. Peki ne oldu da, iki yıl önceki değeri tam 589 Milyon $ olan, yüzlerce çalışanı olan bu firmanın can damarında kesinti yaşandı?

Bildiğiniz gibi alan adlarının satışı için akreditasyon verme yetkisini elinde bulunduran Icann, kiralanmış olan tüm alan adlarının yetkili bilgisinin, doğru ve güncel olmasını şart koşuyor. Bu doğruluğu ve güncelliği sağlayabilmek için de belirli periyotlarla verilerin güncel olup olmadığını teyit alan mailler göndermektedir. Icann şüpheli olarak gördüğü yetkili bilgileri için akredite verdiği alan adı satısından bu bilgilerin doğruluğunu teyit etmesini isteyebilir.

Alan adı firması ise müşterisine ulaşarak, “durum böyle böyle bana acil bilgilerin güncel olduğu bilgisini ilet” diyen bir mail atar. Burada atılan maillere dönüş için belirli süre kıstasları verilir 24-72 saat aralığında değişen bu sürelere uyulmadığı taktirde, alan adını satan firma (register.com) alan adını askıya alma hakkına sahiptir.

Yemeksepeti hikayesinin kapanış öyküsü;

1. Icann tarafından domain bilgileri güncel gözükmedi,
2. Icann tarafından register.com‘dan domain bilgilerinin güncellenmesi istendi,
3. register.com, müşteriden (yemeksepeti) domain yetkili bilgisinin güncellenmesini isteyen bir mail attı,
4. Mail yemeksepeti tarafından dikkate alınmadı ya da gözden kaçtı,
5. register.com verilen süre içersinde dönüş olmadığı için yemeksepeti’nin dns adresini domain parka yönlendirdi,
6. Yemeksepeti panik içersinde register.com‘u aradı, “kardeş sen hayırdır?” dedi ama o da hatasını anladı,
7. Güncel bilgiler gelince dns adresleri tekrar yemeksepeti’ne çevrildi,
8. Site tekrar açıldı, mutlu son.

Blok Zinciri (Blockchain) günümüzde tüm dünyada adından söz ettirmeye başladı. Hemen hemen herkesin artık bu sisteme karşı bir fikri var. Sistemin ana mantığı gayet basit; merkezsiz ve herhangi bir kurum/birey kontrolünde olmayan bir yapı inşa etmek. İnşa edilen bu temelin üzerine aklınıza gelebilecek tüm sistemleri kat kat çıkabilirsiniz.

Zaman geçtikçe blockchain altyapısını kullanan sistemler tekrar daha kontrol edilebilir bir yapı haline evrilmeye başladı. Çünkü bu daha yönetilebilir ve maddi getirisi daha fazla olan bir sistemdi. Peki ya bu yolu tercih etmeyip, Merkezsiz yapıları kullananlar yok mu? İşte bu yazımızda onlardan bir tanesi olan OAX‘dan bahsedeceğiz.

Devamı için: Steemit